Ζαγοροχώρια

---

-Γενικές πληροφορίες-

Τα Ζαγοροχώρια βρίσκονται στη Ήπειρο, στο νομό Ιωαννίνων και αποτελούν ένα από τα μνημεία παγκόσμιας κληρονομάς της UNESCO. Απέχουν 476χλμ από την Αθήνα, 316χλμ από τη Θεσσαλονίκη και μόλις 64χλμ από τα Ιωάννινα. Είναι προσβάσιμα οδικώς αλλά και αεροπορικώς αν επιλέξετε να πετάξετε από την Αθήνα προς τα Ιωάννινα. Η Aegean Airlines πραγματοποιεί καθημερινά πτήσεις ενώ με την άφιξη σας στο αεροδρόμιο των Ιωαννίνων μπορείτε να νοικιάσετε κάποιο αυτοκίνητο. Θα βρείτε αρκετά οικονομικές τιμές ιδιαίτερα την χειμερινή περίοδο.  Τα ζαγοροχώρια αποτελούνται από 46 οικισμούς και κύριο χαρακτηριστικό τους είναι τα παραδοσιακά πετρόχτιστα σπίτια. Εκτός από τα παραδοσιακά πέτρινα σπίτια, είναι γνωστά και για τα τοξωτά πέτρινα γεφύρια που ενώνουν τα χωριά μεταξύ τους. Οι οικισμοί βρίσκονται ανάμεσα σε δύο εθνικούς δρυμούς, ο ένας περιλαμβάνει το φαράγγι του Βίκου με τον ποταμό Άθω, ενώ ο άλλος την περιοχή γύρω από τη Βάλια Κάλντα.

-Τι να επισκεφτείτε-

1. Πετρόχτιστα χωριά

Το Ζαγόρι έχει 46 χωριά. Τα πιο ξακουστά είναι  το Πάπιγκο, το Μονοδένδρι, η  Βίτσα, το Δίλοφο, το Κουκούλι, η Αρίστη και οι Κήποι. 

Το Δίλοφο είναι ένας παραδοσιακός οικισμός, χτισμένος σε υψόμετρο 1.000 μέτρων στις πλαγιές της Τύμφης.  Στο συγκεκριμένο οικισμό απαγορεύονται τα αυτοκίνητα.  Σε αυτό το χωριό θα βρείτε πολλά εκκλησάκια, γραφικά καλντερίμια αλλά και το αρχοντικό Μακρόπουλου, το οποίο αξίζει να επισκεφτείτε. Το συγκεκριμένο αρχοντικό είναι το ψηλότερο σε όλα τα Ζαγοροχώρια. Αξίζει να κάνετε μία στάση στο καφενείο ''Λίθος'' για να πίειτε τσάι με θέα την Τύμφη αλλά και να γευτείτε χειροποίητες ζαγορίσιες πίτες και γλυκά του ταψιού.

Μετά από περίπου 7χλμ θα συναντήσετε το χωριό Κήποι. Ένα χωριό με μόλις 70 κατοίκους και χτισμένο σε υψόμετρο 800 μέτρων βρίσκεται στην καρδία του κεντρικού Ζαγορίου. Διαθέτει ένα αξιοσημείωτο λαογραφικό μουσείο, το ''Αγάπιος Τόλης'', με παραδοσιακές φορεσιές και άλλα λαογραφικά εκθέματα. Μόλις 750μ. πριν από την είσοδο του χωριού θα συναντήσετε το φημισμένο γεφύρι του Κόκκορη (ή Νούτσου), που χτίστηκε το 1750. Για όσους αγαπούν την πεζοπορία υπάρχει ένα μονοπάτι περίπου 2 χλμ. που οδηγεί από τους Κήπους στο γειτονικό Κουκούλι. Υπάρχουν πινακίδες που καθοδηγούν τον περιπατητή, αν όμως θέλετε την σιγουριά κάποιου επαγγελματία οδηγού ή θέλετε να κάνετε την διαδρομή με ένα οργανωμένο γκρουπ μπορείτε να επισκεφτείτε την ομάδα της Trekking Hellas όπου θα σας λύσουν κάθε απορία. 

[ https://trekking.gr/el ]. 

Το Κουκούλι είναι ένας παραδοσιακός οικισμός κοντά στην είσοδο του φαραγγιού του Βίκου. Θα βρείτε εδώ κτίσματα εξαιρετικής αρχιτεκτονικής όπως το συγκρότημα του παλιού σχολείου με τις καμάρες, τις βρύσες και το κελί. Η εκκλησία της Κοίμησης της Θεοτόκου είναι μια από τις πιο καλοδιατηρημένες σε όλο το  Ζαγόρι.  Την ημέρα του εορτασμού της Κοίμησης της Θεοτόκου στις 15 Αυγούστου  διοργανώνεται κάθε χρόνο τοπικό πανηγύρι.

 Ένα άλλο γνωστό χωρίο είναι το Μονοδένδρι σε απόσταση 17χλμ. από τους Κήπους. Στο Μονοδενδρι  βρίσκεται η Ριζάρειος Σχολή, πρόκειται για τη χειροτεχνική σχολή-οικοτροφείο του Ριζαρείου Ιδρύματος, που λειτουργεί στο χωριό από το 1979. Μπορείτε να δείτε και να προμηθευτείτε έργα που κατασκευάζουν τα κορίτσια που διδάσκονται την παραδοσιακή υφαντουργεία στο  Ριζάρειο Ίδρυμα. Το εκθετήριο - πωλητήριο βρίσκεται στην πλατεία του χωρίου στο αρχοντικό Πανταζή. [ https://rizarios.eu/ ].  Πέρα από το αρχοντικό Πανταζή στην πλατεία μπορείτε να απολαύσετε τον καφέ σας κάτω από τα πλατάνια. Εκεί κάνετε μία στάση και στο μαγαζί ''Οι πίτες της Φρόσως'' για να απολαύσετε παραδοσιακές πίτες. Πέρα από τα παραπάνω μπορείτε να πραγματοποιήσετε μία ωραία βόλτα ακολουθώντας το καλντερίμι που  οδηγεί έπειτα από δέκα λεπτά στη Μονή Αγίας Παρασκευής, ένα πέτρινο μοναστήρι στο χείλος της χαράδρας του Βίκου. Η θέα από αυτό το σημείο είναι μαγευτική. 

Δίπλα από το Μονοδένδρι σε απόσταση 2,8χλμ. είναι το χωρίο Βίτσα. Η Βίτσα είναι μικρότερη από το Μονοδένδρι όμως δεν έχει να ζηλέψει τίποτα από τα υπόλοιπα χωρία. Παραδοσιακά καλντερίμια και πετρόχτιστες εκκλησίες συνθέτουν το χωριό, ενώ σε απόσταση 3,7χλμ. θα συναντήσετε το πέτρινο γεφύρι του Κάμπου. Πρόκριτε για ένα Πέτρινο μονότοξο γεφύρι όπου σύμφωνα με κτητορική επιγραφή, η οποία υπάρχει ακόμη το γεφύρι, κατασκευάστηκε το 1811. 

Βορειότερα και δυτικότερα θα συναντήσετε το χωριό Αρίστη. Η Αρίστη είναι ένα από τα πιο τουριστικά χωρία του Ζαγορίου. Πιο συγκεκριμένα βρίσκεται στο δυτικό Ζαγόρι σε υψόμετρο 650μ. και σε απόσταση 47χλμ. από τα Ιωάννινα. Η Αριστή  διαθέτει πολλά αρχοντικά τα οποία λειτουργούν σήμερα ως ξενώνες. Στην πλατεία του χωριού βρίσκεται η εκκλησία της Κοιμήσεως της Θεοτόκου με το εντυπωσιακό καμπαναριό. Η εκκλησία είναι χτισμένη το 1718. Παράλληλα η Αρίστη αποτελεί το ιδανικό ορμητήριο καθώς βρίσκεται σε κομβικό σημείο. Αρχικά μπορείτε να επισκεφτείτε την γέφυρα της Αρίστης καθώς απέχει μόλις 3,4χλμ. από το χωρίο. Είναι ένα καταπράσινο μέρος όπου μπορείτε τους καλοκαιρινούς μήνες να βουτήξετε στα παγωμένα νερά του Βοϊδομάτη ή να κάνετε ράφτινγκ. Ορισμένες ομάδες που συμμετέχουν στην κατάβαση του ποταμού φτάνουν μέχρι τη γέφυρα της Κλειδωνιάς. Ο δρόμος που περνάει πάνω από το γεφύρι της Αρίστης είναι αυτός που οδηγεί στο επόμενο γνωστό χωριό, το Πάπιγκο.  

Το Πάπιγκο απέχει 10,9χλμ. από την Αρίστη. Είναι χτισμένο στην πλαγιά της Τύμφης και βρίσκεται σε υψόμετρο που φτάνει τα 960 μέτρα.  Φτάνοντας στο χωριό αφήνετε το αυτοκίνητο σας στην είσοδο του χωριού όπου υπάρχει πάρκινγκ. Στο χωριό θα βρείτε πλήθος από εστιατόρια, ταβέρνες αλλά και καφέ. Μετά από έναν περίπατο στα σοκάκια του χωριού καθίστε για ένα ζουμερό κέικ με πουρέ κολοκύθας και σιρόπι χουρμά στο καφέ ''Κουκουνάρι''.  Ενώ αργότερα μπορείτε να επισκεφτείτε τις Κολυμπήθρες (φυσικές πισίνες) καθώς απέχουν μόλις 1,2χλμ. από το χωριό. 

2. Τοξωτά γεφύρια

Το σημερινό Ζαγόρι φιλοξενεί 60 τοξωτά γεφύρια.  Το Γεφύρι του Πλακίδα ή Καλογερικό , η Γέφυρα Κόκορη ή Νούτσου ,το  Γέφυρα Κοντοδήμου ή Λαζαρίδη ,η  Γέφυρα Καμπέρ Αγά , το Γεφύρι της Κλειδωνιάς ή του Βοϊδομάτη ,η  Γέφυρα Μίσιου ,η  Γέφυρα Τσίπιανης  και η  Γέφυρα Μύλου . Από αυτά, το πιο εύκολα προσβάσιμο είναι το γεφύρι του Νούτσου ή Κόκορη, καθώς βρίσκεται ανάμεσα στα χωριά Κουκούλι και Κήποι στο Κεντρικό Ζαγόρι και δίπλα στην Επαρχιακή Οδό Ασφάκα - Βρυσοχωρίου. Λίγα μέτρα πιο πέρα βρίσκεται το Γεφύρι του Καπετάν Αρκούδα, δίπλα στον ίδιο επαρχιακό δρόμο. Ενώ αν συνεχίσετε στον ίδιο δρόμο μετά το χωριό Δίλοφο θα συναντήσετε τη γέφυρα του Αγίου Μηνά. Ακολουθώντας την επαρχιακή οδό  Μετσόβου - Κήπων, θα συναντήσετε το γεφύρι Πλακίδα ή Καλογερικό, λίγο πιο κάτω τη Γέφυρα Λαζαρίδη και το γεφύρι Μύλου. Όλα είναι δείγματα εξαιρετικής παραδοσιακής αρχιτεκτονικής.

3. Ράφτινγκ και κολύμπι στον Βοϊδομάτη

Λίγο μετά την Αρίστη θα συναντήσετε τον Βοϊδομάτη ποταμό,. Πάνω στον επαρχιακό δρόμο Καλπακίου- Πάπιγκου βρίσκεται η γέφυρα της Αρίστης από όπου περνάει ο ποταμός Βοϊδομάτης. Αξίζει μια στάση, υπάρχει χώρος στάθμευσης. Στο σημείο μπορείτε να κάνετε ράφτινγκ καθώς το σημείο είναι η αφετηρία για τις ομάδες κατάβασης. Το ράφτινγκ προσφέρεται για όλες τις ηλικίες, ακόμα και για παιδιά. Για τη δική σας διευκόλυνση, μπορείτε να επικοινωνήσετε με το Rafting Athletic Center όπου θα σας δώσουν τις απαραίτητες πληροφορίες και θα απαντήσουν σε όποια απορία έχετε. [ https://rafting-athletic-center.gr/ ]

4. Φυσικές πισίνες ή Κολυμπήθρες

Ανάμεσα στα χωριά Πάπιγκο και Μικρό Πάπιγκο, αφήνοντας την Αρίστη, υπάρχουν μερικές φυσικές πισίνες, σε υψόμετρο 980 μέτρων, που ονομάζονται Οβίρες Ρογκόβου. Είναι μικρές λιμνούλες που σχηματίζονται στους πέτρινους ογκόλιθους, στο σημείο που καταλήγει το ρέμα Ρογκόβου. Αξίζει να τις επισκεφτείτε και αν είστε τυχεροί μπορείτε να κάνετε ένα μπάνιο σε αυτές.

-Που να φάτε-

Όλα τα  χωριά στο χωριά στο Ζαγόρι διαθέτουν μοναδικά εστιατόρια και ταβέρνες όπου μπορείτε να γευτείτε πιάτα από την τοπική κουζίνα. Αναμφισβήτητά θα προτείναμε  το εστιατόριο Salvia στην Αρίστη. Βρίσκεται  στο Aristi Mountain Resort & Villas και είναι ένα εστιατόριο που τιμά τα τοπικά προϊόντα και την κουζίνα της περιοχής. Βραβευμένο για τέσσερις χρονιές  με ένα αστέρι στην κατηγορία "Σύγχρονη Ελληνική Κουζίνα",  έρχεται να ικανοποιήσει και τους πιο απαιτητικούς ουρανίσκους. [ https://www.aristi.eu/en/gastronomy ]

Στην Βίτσα θα βρείτε το εστιατόριο Κανέλα και Γαρίφαλο, το εστιατόριο διαθέτει μεγάλη ποικιλία σε πιάτα με κύριο συστατικό τα μανιτάρια. Αξίζει να δοκιμάσετε  τη σούπα με βασιλομανίταρα αλλά και το πιάτο με τα αποξηραμένα μανιτάρια. [ https://kanela-garyfallo.gr/ ]

 Ένα ακόμα εστιατόριο που αξίζει την προσοχή σας είναι το Astra στο Πάπιγκο. Το εστιατόριο έχει τον δικό του κήπο, για να καλύψει τις ανάγκες του σε λαχανικά.  Πέρα από τον κήπο οι ιδιοκτήτες ασχολούνται με την κτηνοτροφία επομένως ότι καταλήγει στο πιάτο είναι φρέσκο και νόστιμο. [ https://astra-inn.gr/ ]. Για τους λάτρης της παραδοσιακής πίτας, επισκεφθείτε το εστιατόριο ''Η πίτα της Κικίτσας''. Από το 1958 το εστιατόριο προφέρει στους επισκέπτες παραδοσιακές ηπειρώτικες πίτες αλλά και κρεατικά της ώρας όπως κοντοσούβλι και αρνί. Βρίσκεται κάτω από την σκιά των πλατάνων στην πλατεία του Μονοδενδρίου. 

-Που να μείνετε- 

Στο Ζαγόρι υπάρχουν πολλοί παραδοσιακοί ξενώνες αλλά και ξενοδοχεία. Αξίζει να μείνετε στο Aristi Mountain Resort & Villas. Βρίσκεται στο χωριό Αρίστη. Είναι ένα ξενοδοχείου που διαθέτει όλες τις ανέσεις όπως εσωτερική πισίνα, εστιατόριο και σπα. Το πιο σημαντικό είναι πως λειτουργεί με βάση την βιωσιμότητα.  Ξύλινες παραδοσιακές στέγες και πέτρινοι τοίχοι εναρμονίζονται με την παραδοσιακή αρχιτεκτονική της περιοχής. Αυτόνομα κτίρια, βίλες και σουίτες, σε απόσταση μεταξύ τους, αποτελούν την ιδανική επιλογή  για κάθε επισκέπτη που αναζητά την ηρεμία και την ασφάλεια. [ https://www.aristi.eu/en/aristi-mountain-resort ]

Ένα ακόμα ξενοδοχείο που αξίζει προσοχή είναι το Kores Boutique Hotel στη Βίτσα.  Το Kores Boutique Hotel συνδυάζει την παράδοση με την πολυτέλεια, προσφέροντας σε κάθε επισκέπτη μια αξέχαστη εμπειρία φιλοξενίας. [ https://www.koreshotel.gr/ ]

Για τους πιο παραδοσιακούς που θα ήθελαν να μείνουν σε κάποιον ξενώνα  ο ξενώνας Astra στο Πάπιγκο έχει θέα στην επιβλητική Αστράκα. Διαθέτει 6 ανεξάρτητες κατοικίες και ένα αξιοσημείωτο εστιατόριο. [ https://astra-inn.gr/ ]

Τέλος στην κατηγορία value for money έχουμε τους ξενώνες Papaevangelou στο Πάπιγκο [https://hotelpapaevangelou.gr/ ]